Pałac i folwark

Posted on 11 listopada 2021Możliwość komentowania Pałac i folwark została wyłączona

Trudno uwierzyć, że istniał jeszcze w latach 80-tych XX w. Po pałacu pozostało dziś kilka starych drzew i zabudowania folwarczne

Przypuszcza się, że przed powstaniem pałacu w jego miejscu stał mały, charakterystyczny dla baroku, drewniany dworek z zabudowaniami gospodarczymi.

Majątek wielokrotnie zmieniał właścicieli. Był w rękach Schliffenów, Stolbergów, Borowitzów, Lehnów, Pfeilów, Buchwaldów, Goltzów i ponownie rodziny Stolberg-Wernigerode.

W znanej z pocztówek i zdjęć postaci pałac wybudowano najprawdopodobniej w 1852 r. Najsłynniejszym lokatorem Trzcińska Karl Baedeker (1801-1859), bratanek autora słynnych przewodników turystycznych. Od jego nazwiska te przewodniki do dziś określa się bedekerami. Pierwszy prawdziwy bedeker opisywał Ren i wydany został w roku 1828. Wydawnictwo Baedekera działa do dziś w Hamburgu i Stuttgarcie. Siostrą Karla Baedekera była Klara Stryowska, wdowa po zmarłym malarzu i dyrektorze Muzeum w Gdańsku, która po śmierci męża zamieszkała tu z bratem. Ojciec ich obojga, Gustaw, był bratem słynnego autora przewodników turystycznych. Jako architekt nadzorował m.in. budowę dworca kolejowego w Jeleniej Górze.

Wspomniany Karl Baedeker mieszkał wraz z siostrą jedynie jako lokator w Pałacu w Trzcińsku. Zamieszkał tu po powrocie z Chin, gdzie jako architekt wybudował wiele ważnych i znaczących obiektów, dorabiając się majątku.

W czasie I wojny światowej zmuszony był opuścić Chiny, stracił wszystko. Przebywając w Trzcińsku pasjonował się tutejszą przyrodą, fotografował, zachowały się jego widokówki, można je obejrzeć w Muzeum w Jeleniej Górze.

W roku 1938 zmarła jego siostra Klara Stryowska, która znalazła swoje miejsce spoczynku przy mężu w rodzinnym grobowcu w Gdańsku, a Karl Baedeker po II wojnie światowej wyjechał do Niemiec. Zmarł w wieku 94 lat w 1958 r. Właścicielami tego pałacu jak również właścicielami ziemskimi Janowic Wielkich  Miedzianki przez ponad 100 lat, do 1945 roku, była rodzina Stolbergów.

Po II wojnie światowej pałac oraz zabudowania gospodarcze folwark należały do Spółdzielni Kółek Rolniczych, popadały w ruinę i ostatecznie pałac został rozebrany w latach 80-tych XX w. Pozostał jedynie starodrzew po parku przypałacowym oraz aleja lipowa prowadząca do punktu widokowego, a także część zabudowań folwarcznych, pełniących obecnie funkcję mieszkalną.

Opracowanie: Dorota Goetz
Ze zbiorów Łukasza Dudziaka
Ze zbiorów Łukasza Dudziaka
Ze zbiorów Łukasza Dudziaka
Ze zbiorów Łukasza Dudziaka
fot. Dorota Goetz
fot. Dorota Goetz
Źródła:
  • „Słownik geografii turystycznej Sudetów. Rudawy Janowickie”. Red. M. Staffa. Wyd. I-BIS. Wrocław 1998;
  • www.rudawyjanowickie.pl
  •